dinsdag 3 juni 2008

VB + LDD?

Het politieke nieuws van de dag blijkt te zijn dat LDD een voorstel van het VB heeft afgewezen om in een (soort) kartel naar de kiezer te gaan in 2009.
In De Standaard van vandaag was dit nieuws nog een onbeduidend klein berichtje, maar zoals te verwachten was is het ondertussen tot een hoofdpunt in het journaal gepromoveerd. Logisch, de binnenlandse politiek ligt op zijn gat, veel nieuws valt er niet te rapen. Een bericht als dit komt dus perfect getimed voor de media. Wat uiteraard onmiddellijk de vraag doet rijzen wie voordeel kan halen uit het lekken van dit nieuws. Het gaat blijkbaar over een vertrouwelijk gesprek tussen Bruno Valkeniers en Jean-Marie Dedecker, dat is alleszins wat ik afleid uit de commentaren. Een van beide partijen heeft dit dus in de media gebracht. Zelf ben ik er vrijwel zeker van dat Jean-Marie Dedecker over dit vertrouwelijke gesprek uit de biecht heeft gepraat om terug wat in de belangstelling te staan. De commentaar van Bruno Valkeniers lijkt mijn vermoeden te bevestigen: “Zulke dingen worden niet op de grote markt afgehandeld”, aldus de voorzitter van het Vlaams Belang.
Los van deze opmerking over politieke communicatie is er bovendien een interessante politieke strategie te ontdekken. Het VB heeft bij de vorige regionale en Europese verkiezingen een monsterscore gehaald door een aantal omstandigheden, met name het migrantenstemrecht en de veroordeling van het Vlaams Blok. De score die men in 2009 haalt zal, volledig terecht, worden vergeleken met die uit 2004. De kans is zeer kleine tot onbestaande dat de partij nog is zo’n goed resultaat kan neerzetten.
De politieke strategie die men nu blijkbaar wil bovenhalen is die van de ‘frontvorming’. Een strategie die in het verleden al zijn nut al heeft bewezen (kartel SP.A-Spirit onder Steve Stevaert, kartel CD&V-N-VA, …). Maar het is ook een strategie die al tot voor meerdere mislukkingen heeft gezorgd, denken we bijvoorbeeld aan de progressieve frontvorming waar onder andere Wilfried Martens indertijd van droomde.
In dit specifiek geval denk ik dat we een onderscheidt moeten maken tussen het micro- en het macroniveau.
Voor het VB is het belangrijk dat de partij groeit, of toch op zijn minst dezelfde score houdt. Als het electorale niveau van de partij begint de dalen is dat volgens mij zeer waarschijnlijk het begin van een langzame aftakeling, al zal de partij altijd wel een rol van betekenis blijven spelen binnen België. Een kartel lijkt de logische oplossing, maar dan gaat men te vlug voorbij aan de belangen van LDD. Die eenmanspartij wil zélf groeien, zonder zich daarvoor te verbinden met anderen. Dedecker weet dat hij een product verkoopt dat momenteel goed in de markt ligt. In onze samenleving met veel welvaart maakt de egoïstische kapitaalbrigade van Dedecker jammer genoeg snel opgang.
De kans dat er nog een kartel komt tussen VB en LDD voor de verkiezingen lijkt dan ook heel klein. Dedecker zal hoogstwaarschijnlijk pas in een kartel willen stappen als zijn eigen score stagneert.
Tot zover het microniveau, met name het niveau van de partijen zelf. Op macroniveau maakt het eigenlijk niet uit of VB en LDD al dan niet een kartel vormen. Wat van belang is bij een analyse van de verkiezingsresultaten is de som van de resultaten van die 2 partijen. Als een kartel 25% zou halen, is dit bijna hetzelfde als zouden VB en LDD respectievelijk 17% en 8% halen als onafhankelijke partijen.
In wezen teren beide immers op dezelfde strategie: een populistisch discours, de politiek herleiden tot een naïef simplisme. Deze strategie levert stemmen op, maar geen regeringszitje. Als je actief aan antipolitiek doet verlies je alle geloofwaardigheid als je zelf aan politiek gaat doen. LDD zal dus niet in de regering terechtkomen, als ze dit wel doen zal het immers vlug gedaan zijn met de opgang van Dedecker’s privéproject.
Een regering zal in ieder geval moeten worden gevormd zonder LDD en VB, of die partijen al dan niet een kartel vormen is daarbij complete bijzaak.
Conclusie: VB begint aan een langzame aftakeling, terwijl LDD de oude strategie van het VB kopieert om opgang te maken (niet verwonderlijk, LDD kopieert wel meer ideeën van andere partijen). Maar op het brede politieke niveau zijn beide partijen voor de regeringsvorming evenwaardig, al is 'waardeloos' waarschijnlijk een beter woord.

Geen opmerkingen: