vrijdag 27 juni 2008

Geen nieuwe verkiezingen!

Enkele relnichten, waarbij Jean-Marie Dedecker de kroon spant, zijn nu al enkele maanden aan het roepen om nieuwe verkiezingen. Uiteraard is dat puur uit electoraal belang, met ‘democratie’ heeft dat in de verste verte niets te maken, wat ze bij LDD ook mogen beweren.
Als we een nieuwe peiling van DS/VRT mogen geloven zouden nieuwe verkiezingen de zaak nog wat complexer maken. Het Vlaamse kartel zou 2,9% verliezen en op 26,7% uitkomen. Een toekomstvoorspelling in het geval er nieuwe verkiezingen zouden komen is zeer moeilijk en bovendien is het complex om dat in een kort tekstje uit te schrijven. Maar hier dus toch een poging, in de hoop dat het wat begrijpelijk blijft.

De huidige regering (PS-CDH-MR/FDF-CD&V/N-VA-Open VLD) heeft een nipte meerderheid aan Vlaamse kant én een nipte 2/3de meerderheid. Als we uitgaan van de nieuwe peiling zou de huidige samenstelling geen meerderheid hebben aan Vlaamse zijde (47,8%) en een 2/3 zit er waarschijnlijk ook niet in. De peilingen zeggen jammer genoeg niets over de Franstalige resultaten, maar als er daar iets verandert is het waarschijnlijk gewoon een (kleine) herschikking tussen CDH, MR/FDF en PS, wat niets aan de regering zou veranderen.
Als N-VA in die situatie zou afhaken is er zelfs een ruim ‘tekort’ aan Vlaamse kant (42,4%). Het is natuurlijk niet verplicht om een meerderheid van beide taalgroepen in de regering te hebben, maar het is wel een sterke gewoonte. Zeker als het gaat over iets delicaat als de staatshervorming, is een meerderheid aan beide zijden van de taalgrens een must.
Een federale regering met een Vlaamse minderheid die zware toegevingen doet? Dat komt over als een Waalse regering die Vlaanderen de les leest, pure politieke zelfmoord voor de Vlaamse regeringspartijen. In deze regering zijn er enkel meer Franstalige regeringsleden, en daar kwam al veel commentaar op, zeer terecht overigens.
Een extra moeilijkheid is dat er, als N-VA zou afhaken, mogelijk zelfs mét Groen! mee aan de onderhandelingstafel geen Vlaamse meerderheid is die de uitgewerkte staatshervorming zou steunen. Dit legt een hypotheek op de ‘consensusdemocratie’, iets dat nu vooral door de Franstaligen wordt benadrukt. Bovendien is een bijzondere meerderheid (= ½ in elke taalgroep én in totaal 2/3, wat een zwaardere vereiste is dan een 'gewone' Grondwetswijziging, waarbij men gewoon een 2/3 nodig heeft) dan niet mogelijk. Die bijzondere meerderheid heeft men onder andere nodig als men iets wil wijzigen aan de taalindeling, faciliteiten, … Heel wat teogeving die de Franstaligen vragen moeten geregeld worden met een bijzondere meerderheid, en dus moet men Vlaamse meerderheid hebben om het totaalakkoord goed te keuren (want er is uiteraard geen enkele Vlaamse partij die enkel de toegevingen zou steunen om aan een Vlaamse meerderheid te komen, dat zou gewoon absurd zijn). Bijvoorbeeld een inschrijvingsrecht in Brussel voor de mensen uit de faciliteitengemeenten zou men niet kunnen realiseren, tenzij men ook nog is de SP.A mee in het bad trekt.
Maar zelfs als de N-VA niet zou afhaken is er geen Vlaamse meerderheid, Groen! of SP.A meekrijgen zou een noodzaak zijn. Maar aangezien Groen! en Ecolo samen 1 federale fractie vormen moet men er dan terug Ecolo bijnemen. In de huidige situatie is Groen! een 'extra' (omdat de Franstaligen Ecolo mee wilden krijgen, en die weigerden dat te doen zonder ook Groen! te betrekken bij de onderhandelingen). In de situatue van de peiling zou Groen! erbij nemen niet vrijblijvend zijn, het zou een must zijn.
Daarom lijkt het mij waarschijnlijker dat men gewoon zal opteren om de SP.A erbij te betrekken, voor een 2/3 is de PS immers sowieso noodzakelijk. De SP.A komt dus niet, zoals dat bij Groen! wel het geval is, met een bijkomend vervelend aanhangsel.
Dus: als bij nieuwe verkiezingen de resultaten overeenkomen met de nieuwe peiling, dan kan men enkel tot een compromis komen via een nieuw soort octopusgroep (het kan dus eventueel zonder Groen!, SP.A is dan sowieso onmisbaar en die zullen Vl.Pro waarschijnlijk niet willen losrijden).
Het is bovendien zeer onwaarschijnlijk dat de Vlaamse socialisten terug vrijblijvend zouden meewerken, ze gaan mee in de regering willen als ze moeten meewerken aan de staatshervorming.
Nog een partij erbij in de regering. Is er iemand die denkt dat de zaken dan gemakkelijker zullen gaan? Dan zitten we met een regering waarbij links (CDH, PS, SP.A en Vl.Pro), centrum (CD&V) en (centrum-)rechts (MR, VLD, FDF, eventueel N-VA) samen moeten besturen. En mogelijk zullen de Franstaligen terug aandringen op het betrekken van Groen! en Ecolo bij besprekingen die de regering overstijgen voor de staatshervorming. Die groene partijen zullen waarschijnlijk wel passen voor regeringsdeelname, zeker voor Groen! zal het troume van Paars I nog te hard doorwegen. Groen! is te klein om mee te werken aan een extreem labiele regering waarvan men onmogelijk een samenhangend en daadkrachtig beleid kan verwachten.

Uiteraard kan het dat de echte resultaten iets anders zijn, waardoor onderhandelingen zonder N-VA en met Groen! toch een Vlaamse meerderheid hebben. Het zal dan in elke geval nipt zijn, en het zal er sowieso niet gemakkelijker op worden tijden de zoektocht naar een compromis.
U mag daarover uiteraard denken wat u wil, maar ik zou ‘verbetering’ en ‘democratischer’ toch niet in de mond nemen bij mijn analyse van zo’n situatie. En wie de grote winnaars zouden zijn van zo’n regering is ook wel duidelijk: VB en LDD (of wat had u gedacht…)

Geen opmerkingen: